Gepubliceerd op: 13 juli 2023
Vitamines zijn essentieel voor een goed functioneren. Er zijn verschillende vitamines met elk een andere functie. Als je een tekort aan een vitamine hebt, kun je last krijgen van verschillende symptomen. Welke symptomen dat zijn, hangt van de vitamine waar een tekort aan is. Het kan ook zijn dat je duizelig wordt door een vitaminetekort. Ben jij duizelig en denk je dat je misschien een vitaminetekort hebt? Lees dan hier van welk vitaminetekort je duizelig kunt worden en ook wat je eraan kunt doen!
Over vitamines
In totaal zijn er 13 vitamines, die elk een eigen functie hebben. Die vitamines zijn onder te verdelen in twee categorieën: Vet oplosbare en wateroplosbare vitaminen. Zoals de naam als zegt, lost de ene soort op in water en de ander in vet. Wateroplosbare vitaminen kunnen door het bloed worden opgenomen, terwijl vet oplosbare eerst in vet moeten oplossen, voordat deze in het bloed terecht kunnen komen.
De vetoplosbare vitaminen (A, D, E, K) worden in je lichaam opgeslagen, als je er teveel van krijgt. Een overschot aan deze vitaminen kan dus grote gevolgen hebben. Heb je juist een tekort en neem je supplementen bij? Dan is het belangrijk er rekening mee te houden dat deze vet nodig hebben, om opgenomen te kunnen worden. Neem het dan bijvoorbeeld in met vet eten of een visolie supplement. De wateroplosbare vitaminen (B-compex, C) kunnen je lichaam middels de urine verlaten, hierdoor ontstaat er minder snel een overschot. De wateroplosbare vitaminen kunnen ook niet opgeslagen worden als deze niet direct gebruikt kunnen worden. Hierdoor heb je wel minder opslag en dat is belangrijk om te weten om een tekort te voorkomen.
Vitaminetekorten en duizeligheid
Er zijn dus meerdere vitamines en een tekort kan verschillende symptomen geven. Een symptoom die voor kan komen is duizeligheid, die kan ontstaan door een tekort aan verschillende vitamines. De meest voorkomende is door een vitamine B12-tekort en een tekort aan vitamine D, soms in combinatie met elkaar. Welke vitaminetekorten kunnen duizeligheid veroorzaken en wat kun je eraan doen?
Vitamine B-tekort
Functie
Vitamine B is eigenlijk het vitamine B-complex, dat bestaat uit 8 verschillende vitaminen: B1, B2, B3, B5, B6, B8, B11 en B12. Deze hebben allen net een andere werkende functie. Wel hebben zij allen met elkaar gemeen dat zij als co-enzym werken om energie uit voedsel te halen. Deze vitamines zijn ook van belang voor een gezonde eetlust, goed zicht, een gezonde huid, een gezond zenuwstelsel en een goede ontwikkeling van rode bloedcellen.
Hoe ontstaat een tekort?
Voor de meesten vitaminen uit het B-complex geld: Zolang je gevarieerd eet en geen onderliggende aandoening hebt, zul je geen tekort hebben. De vitaminen zitten in veel voedsel, zoals granen, vlees, vis, zuivel en groenten. Hierdoor krijg je met een goede voeding voldoende vitaminen binnen. Soms kan er wel een onderliggende aandoening zijn, waardoor er een tekort kan ontstaan. Bepaalde ziektes aan bijvoorbeeld het darmstelsel, kunnen de opname beperken. Ook heeft alcoholisme een negatieve invloed op de opname en daarbuiten wordt de eetlust ook onderdrukt wat leidt tot een verslechterd eetpatroon.
Een uitzondering hierop is vitamine B12-tekort. Een tekort hieraan komt nog vaak voor. Deze vitamine vindt je alleen in dierlijke producten, daarom hebben vegetariërs en veganisten een verhoogde kans op een tekort. Bij sommige mensen ontstaat een tekort, doordat hun lichaam de vitamine niet op kan nemen.
Vaststellen
Twijfel je of je een tekort hebt? Dan kun je dat vast laten stellen bij de huisarts. Meestal zal deze een bloedonderzoek doen, waaruit vast te stellen is dat er een tekort is.
Behandeling
Meestal kunnen er voedingssupplementen genomen worden om de vitamines aan te vullen. De hoeveelheid hangt af van het overleg met de huisarts. Er zijn verschillende supplementen te nemen die het volledige B-complex bevatten. Hierop staat ook een aanbevolen hoeveelheid om in te nemen. Dit is ook zonder een recept van de huisarts te verkrijgen. Er is weinig bekend over een teveel aan deze vitaminen, meestal wordt het namelijk gewoon weer uitgeplast, want dit complex bevat wateroplosbare vitaminen. Als je geen tekort hebt, is het ook niet nodig om extra te nemen, want dat neemt je lichaam dan toch niet op.
Als je de vitamines (zoals B12) niet via je maag-darmstelsel op kunt nemen, heeft supplementen slikken geen effect. Daarom bestaat de behandeling dan uit het nemen van injecties. Soms is het nodig levenslang deze injecties te nemen.
vitamine C-tekort
Functie
Vitamine C heeft verschillende functies. Deze vitamine zorgt ervoor dat cellen bij elkaar worden gehouden. Ook speelt het een rol in het genezen van wonden, vormen van tanden en botten. Verder zorgt deze vitamine ervoor dat het immuunsysteem beter werkt. Zo kan het infecties voorkomen, zoals oorinfecties die duizeligheid kunnen veroorzaken. Duizeligheid kan een gevolg van zo een infectie zijn, hierbij is een vitamine C-tekort meer een indirecte oorzaak en niet een symptoom van het tekort zelf.
Hoe ontstaat een tekort?
Vitamine C komt voor in citrusvruchten, zoals sinaasappels en kiwi’s. Het is relatief makkelijk om aan de reguliere behoefte te voldoen, 1 stuk van zo een vrucht per dag zou voldoende zijn. De behoefte voor vitamine C kan onder bepaalde omstandigheden wel verhogen, waardoor er moeilijker aan voldaan wordt en daardoor kan een tekort optreden. De behoefte neemt toe, als er sprake is van omgevingsstress (zoals lucht- of geluidsvervuiling), bij het gebruik van bepaalde medicijnen (zoals de anticonceptiepil), bij weefselgenezing van wonden, tijdens het groeien (baby’s van 0-12 maanden en bij zwangerschap), tijdens een koorts of infectie, bij alcoholisme en wanneer je rookt.
Vaststellen
Aan de hand van symptomen en eventueel laboratorium onderzoek kan de huisarts een tekort vaststellen aan vitamine C. Een langdurig tekort aan vitamine C kan leiden tot scheurbuik, dit komt tegenwoordig gelukkig maar zelden voor.
Behandeling
Om het vitamine C gehalte weer op peil te krijgen is een goede voeding van belang, dit kan ook aangevuld worden met supplementen.
Vitamine D-tekort
Functie
Vitamine D komt in twee varianten: D₂ en D₃. D₃ wordt aangemaakt door het lichaam, onder invloed van Uv-licht. Ook kan deze vitamine uit voedsel gehaald worden. D₃ (cholecalciferol) kan omgezet worden vanuit cholesterol. De variant D₂ (ergocalciferol) kan uit plantaardig materiaal opgenomen worden.
Deze vitaminen speelt een rol bij meerdere processen die onder andere het skelet gezond houden. ook speelt deze vitamine een rol binnen het immuunsysteem.
Een overschot kan ontstaan, wanneer er te veel supplementen genomen worden. Een overschot door een teveel aan zonlicht is echter niet mogelijk.
Hoe ontstaat een tekort?
Een tekort aan vitamine D is helaas veel voorkomend. De voornaamste oorzaak is te weinig blootstelling aan zonlicht. Tegenwoordig leeft de mens veel meer binnen en afgesloten, hierdoor zijn we minder blootgesteld aan uv-straling. In Nederland hebben we ook vaak bewolking en in de wintermaanden het daardoor extra moeilijk om vitamine D aan te maken. Veel mensen hebben dan ook in de winter een tekort en dit kan ernstige gezondheidsproblemen met zich mee brengen.
Een andere oorzaak kan zijn dat het lichaam het zelf minder goed opneemt/omzet, dit kan ontstaan door lever- en nieraandoeningen, zoals het nefrotisch syndroom of hepatorenaal syndroom. Andere aandoeningen en een abnormale metabolisme kunnen ook oorzaken zijn. Daarbuiten wordt bij veroudering de opname van de vitamine uit zonlicht, aanzienlijk minder, waardoor een tekort kan ontstaan.
Vaststellen
Een tekort is middels bloedonderzoek vast te stellen. Er is echter nog een discussie over de minimale waarde die in het bloed aanwezig zou moeten zijn. Onder de 25 nmol/L is er een groot gezondheidsgevaar, maar hierboven zijn ook nog risico’s Er zijn nog discussies of de minimale waarde zou moeten worden gesteld op 50, 75, 80 of 100 nmol/L.
Behandeling
Middels supplementen kan het vitamine D gehalte weer omhoog gebracht worden. Het is hierbij belangrijk om er rekening mee te houden dat deze vitamine eerst door vet moet worden opgelost, voordat het in de bloedbaan terecht kan komen. Daarom is het verstandig deze supplementen in te nemen met vet eten of met een visolie supplement. Daarbuiten kun je ook beter supplementen met D₃ dan D₂ nemen. D₂ is niet geschikt als supplement, vanwege de ineffectieve werking. Ook bevorderd Kalium de opname van deze vitamine.
Afsluitend
Er zijn dus meerdere vitaminen die duizeligheid kunnen veroorzaken, maar de meest voorkomende zijn B12 en D. Twijfel je of je een tekort hebt? Neem dan contact op met de huisarts, deze kan hier onderzoek naar doen en eventueel supplementen aanraden. Als er bloedonderzoek gedaan wordt, vraag de uitslag op en controleer deze na. Er is niet altijd een overeenstemming over de minimale waarde en als je erg aan de ondergrens zit, wordt dit meestal niet benoemd. Hieruit kun je aflezen of je misschien een gevarieerder dieet moet volgen of dat je aanvullend daarop supplementen kunt nemen.
Houd er ook rekening mee dat wanneer je begint met het nemen van supplementen, het nog enige tijd duurt voordat dit omgezet is in werkbare vitamines. Het kan dus een aantal weken tot maanden duren voordat je de werking voelt en voordat je weer beter bent. Maar gelukkig verdwijnen de klachten dan wel, in principe permanent.
Ben je duizelig door een vitamine-tekort? Laat hieronder jouw ervaring achter! Hopelijk heeft dit artikel je meer inzicht gegeven in een vitaminetekort. En hopelijk voel je je snel een stukje beter! Heb je nog vragen? Stel ze hieronder of neem contact met mij op 🙂
Bedankt voor het lezen en tot ziens bij mijn volgende artikel.
XX Alissa
Gebruikte bronnen
Armas, L. A. G., Hollis, B> W., Heaney, R. P. (2004, 1 November). Vitamin D2 is Much Less Effective than Vitamin D3 in Humans. The Journal of Clinical Endocrinology & Metabolism. (pp 5387-5391). https://doi.org/10.1210/jc.2004-0360.
Bellows, L., Moore, R. (nd.). Water-Soluble Vitamins: B-Complex and Vitamin C. Colorado State University.
Bier, D. M., et al. (2015). Nutrition for the Primary Care Provider. World Review of Nutrition an Dietics.
Houghton, L. A., Vieth, R. (2006, October). The case against ergocalciferol (Vitamin D2) as a vitamin supplement. Am J Clin Nutr. 84(4):694-7. doi: 10.1093/ajcn/84.4.694.
MacLaughlin, J., Holick, M. F. (1985, 1 October). Aging decreases the capacity of the human skin to produce vitamin D3. The Journal of Clinical Investigation. 76(4). (pp.1536-1538). https://doi.org/10.1172/JCI112134.
Plevin, D., Galletly, C. (2020, 18 June). The neuropsychiatric effects of vitamin C deficiency: a systematic review. BMC Psychiatry 20, 315. https://doi.org/10.1186/s12888-020-02730-w
Prentice, A. (2008, 1 October). Vitamin D deficiency: a global perspective. Nutrition Reviews. 66(2). (pp. S153–S164). https://doi.org/10.1111/j.1753-4887.2008.00100.x
Prietl, B., Treiber, G., Pieber, T. R., Amrein, K. (2013, 5 July). Vitamin D and Immune Function. Nutrients. 5 (7);2502-2521. https://doi.org/10.3390/nu5072502
Ravisanker, P., Reddy, A. A., Nagalakschmi, B., Koushik, O. S., Kumar, B. V., Anvith, S. (2015. november). The Comprehensive Review on Fat Soluble Vitamins. IOSR Journal of Pharmacy (pp. 12-28).
I like the valuable info you provide in your articles.
I will bookmark your weblog and check again herfe regularly.
I’m quite certain I will learn many neew stuff right here!
Best of luck for the next! https://Zeleniymis.COM.Ua/
Wondeerful beatt ! I wish to apprentice whilst you amend your website, how could i subscribe for a
weblog website? The account aided me a acceptable deal.
I were tiny bit acquainted of this your broadcast provided bright transparent
idea https://zeleniymis.Com.ua/
Keep on writing, great job! https://Lvivforum.Pp.ua/
Thank you for the good writeup. It in fact was once
a enjoyment account it. Look complicated to far delivered agreeable from you!
By the way, how could we keep up a correspondence? https://Lvivforum.Pp.ua